COLLECTIEBOOMGAARD ‘DE GAVERS’
Nieuw leven voor ‘oude krakers’
Collectieboomgaard ‘De Gavers’
Op vraag van de Provincie West-Vlaanderen ontwikkelt Pomko vzw een collectieboomgaard binnen de uitbreidingszone voor Provinciaal Domein De Gavers.
Pomko vzw staat voor Pomologisch Kollektief. Het Pomologisch Kollektief richt zich op cultuurhistorisch fruitkundig onderzoek, fruitkundig erfgoed redden en bewaren (door actieve inventarisatie) van verloren gewaande fruitrassen. Het Pomologisch Kollektief is gericht op het behoud van oude fruitrassen en biodiversiteit door de verenging van de rassenkeuze tegen te gaan. We doen dit in “Kollektief” door het vormen van een energiek, participatief, open netwerk ter instandhouding van de schrijnende achteruitgaande pomoligschische situatie in Vlaanderen en België.
In november 2019 werden we gecontacteerd door Maj Declerck, stagiaire in Provinciaal Recreatie- en Natuurcentrum De Gavers. Zij werkte mee aan de ontwikkeling van de nieuw aangeworven gebieden voor de Gavers. Een perceel van die nieuwe gebieden zou uitgewerkt worden tot een hoogstamboomgaard. Op aangeven van Pieter Vandevoorde werd Dieter Dewitte gecontacteerd om hierover informatie in te winnen. Het betreft een perceel van ongeveer 9000 m² waarrond ook een struweel/haag voorzien zal worden.
In eerste instantie werd nagegaan in hoeverre er kon gewerkt worden rond ‘Herman Vandommele’ (25 november 1921), oud inwoner van Deerlijk en auteur van de reeks “Appels voor miljoenen” maar ook Peren -, Kersen - en Pruimen voor Miljoenen. De man is overleden te Nieuwkerken-Waas op 29 maart 2016. Zijn zoon Joost Vandommele is overleden te Ledeberg op 28 oktober 2019.
Beide heren hadden Deerlijk reeds lange tijd verlaten. Ondanks het feit dat beide heren een ruime fruitkennis hadden, is er geen fruitgaard gekend van de hand van beide mannen.
Niet getreurd. De streek rond Deerlijk biedt heel wat mogelijkheden om volgende doelstelling te verwezenlijken:
- In de nieuw aan te leggen boomgaard op de nieuw aangeworven gebieden van de Gavers krijgen ‘Oude Krakers’ uit de omgeving een nieuw leven.
- De boomgaard wordt op die manier een herberg voor cultuurhistorisch, levend doch dreigend verloren te gaan, erfgoed.
- De boomgaard wordt een proefplek voor vele mensen uit de buurt die smaken uit vervlogen tijden opnieuw leren kennen en een leerplek voor zij die het beheren van een fruitgaard onder de knie willen krijgen.
- Een boomgaard met, voor en door de mensen die De Gavers bezoeken of er kortbij wonen.
Dieter Dewitte en Chris Maertens schuimden Deerlijk en de wijde omgeving af op zoek naar oude krakers. Dit zijn bomen die aan een aantal vereisten dienen te voldoen; ze dragen fruit, zijn minimum 70 jaar oud, het fruitras is geen courante handelsvariëteit, het fruitras verdient het om terug onder de belangstelling te komen en de moederboom staat binnen een omtrek van 5 km van de Gavers. Er werden 148 oude krakers gevonden waarvan een selectie nieuw leven krijgt in deze bijzonder waardevolle collectieboomgaard. Het aanplanten van de hoogstamboomgaard zal in fases gebeuren. Een eerste aanplant is voorzien voor het najaar van 2022. Een tweede fase voor het plantseizoen 2024.
Na de screening van de omgeving rond De Gavers is het in het najaar van 2022 tijd om de eerste fase van deze collectieboomgaard aan te planten.
Na aanplant is het de bedoeling dat de boomgaard onderhouden wordt door enthousiastelingen met een hart voor de omgeving, hoogstamboomgaarden, fruit, biodiversiteit, ...
Hiertoe zijn we op zoek naar vrijwilligers om zich aan te sluiten bij de boomgaardbrigade van De Gavers.
Onder begeleiding van Pomko staan ze samen in voor het onderhoud van deze unieke collectieboomgaard
Zin en/of goesting? Contacteer Dieter Dewitte (0479 445 451) of mail naar info@pomko.be.
De boomgaard werd aangeplant op zondag 5 februari 2023 doordat er vriesweer was op de oorspronkelijke voorziene aaplantingsdatum (18 december 2022)